ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဘယ္လိုဆက္လက္ ရပ္တည္သြားမွာလဲ

၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ က်င္းပေပးမယ္လို႔ ေၾကညာထားတဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကုိ မက်င္းပေတာ့ဘူးလို႔ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က စက္တင္ဘာ ၇ ရက္ေန႔မွာ ထုတ္ျပန္လိုက္တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး ပါတီ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ေ၀ဖန္မႈေတြထြက္ေပၚလာပါတယ္။

အခုက်င္းပမယ့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲဆႏၵနယ္ကလည္း ၃၅ ေနရာပဲရွိလို႔ လႊတ္ေတာ္မွာ မဲခြဲဆံုးျဖတ္တဲ့ ကိစၥေတြအတြက္ အႏိုင္အ႐ံႈး မရွိႏိုင္တာ၊ ႏို၀င္ဘာလမွာ လုပ္မယ့္ အာဆီယံ အစည္းအေ၀းရွိတာ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ငယ္ေလးေတြအတြက္ ေငြကုန္လူပန္း ျဖစ္ႏိုင္တာနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အေနနဲ႔လည္း ဘ႑ာေငြ က်ပ္သန္း ၂ ေထာင္ ေလာက္ကုန္မွာ ဆိုတာေတြနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြ ေပးပါတယ္။

ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ ၃၅ ပါတီကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္း ဗဟိုဌာန(MPC) ကို ေခၚယူၿပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အၿငိမ္းစား ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး(ႀကံ့ခိုင္ေရး)ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္လည္း ျဖစ္တဲ့ ဦးတင္ေအးက အထက္ပါအတိုင္း ေျပာဆိုလိုက္ တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခိုင္မာတိက်တဲ့ မူ၀ါဒ မရွိတာ၊ မဲစာရင္း ျပႆနာေတြ အပါအ၀င္ အာဏာရ ႀက့ံခိုင္ေရးပါတီ ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားေတြနဲ႔ပါ တုိက္႐ိုက္ ပတ္သက္ေနလို႔ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မလုပ္တာ ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေရး ပါတီ ထိပ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဧရာ၀တီကို ေျပာပါတယ္။

“အခု PR စနစ္ လုပ္မယ့္ ကိစၥေတြနဲ႔ အခုေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္မယ္၊ မလုပ္ဘူးဆိုတဲ့ ကိစၥေတြက ေနာက္ကြယ္မွာ အေၾကာင္းေတြ ရွိႏိုင္ တယ္။ အာဏာရ ပါတီ၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို တုိက္႐ိုက္ပတ္သက္ေနတယ္လို႔ ထင္တယ္”လို႔ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားပါတီရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ ဦးဦးလွေစာက ေျပာပါတယ္။

ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးမယ္လို႔ ေျပာတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ျပင္ဆင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ မလုပ္ေတာ့ ဘူးလို႔ ျပန္ေျပာတာဟာ ျပည္သူလူထုနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ တန္ဖိုးကို ေကာ္မရွင္က မေလးစားတာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဦးဦးလွေစာက သံုးသပ္ပါတယ္။

ဦးဦးလွေစာ ေျပာဆိုတာေတြကို ရွမ္းအမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးစိုင္းညႊန္႔လြင္က သေဘာတူေၾကာင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က အေၾကာင္းျပတာ မဟုတ္ဘဲ ဆင္ေျခေပးေနတာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူတုိ႔ အေၾကာင္းျပတဲ့ က်ပ္သန္း ၂၀၀၀ ဆို တာ တကယ္ လုပ္ခ်င္ရင္ အေသးအဖြဲေလးသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုပါတယ္။

“ပထမ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ မလုပ္ဘူးေျပာတယ္။ ေနာက္လႊတ္ေတာ္မွာ လုပ္မယ္လို႔ ျပန္ေျပာတယ္။ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တို႔မိတ္ေဆြ ပါတီတခ်ိဳ႕ကေတာ့ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ဖို႔ ျပင္ၾကဆင္ၾကတယ္။ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ေရြးၾကတယ္။ သူ၀င္မယ္ ငါ၀င္မယ္ နဲ႔ ရန္ေတြေတာင္ ျဖစ္ေသးတယ္။ အခုမလုပ္ေတာ့ဘူး ဆိုေတာ့ ရန္ျဖစ္တာပဲ အဖတ္တင္တယ္။ လုပ္မွာလား မလုပ္ဘူးလား ဆိုတာ ခန္႔မွန္းရ အရမ္း ခက္တယ္။ ကမာၻမွာေတာင္ ဒီလို သိပ္မရွိဘူး”လို႔လည္း ဦးစိုင္းညႊန္႔လြင္က ေျပာပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လတုန္းက က်င္းပခဲ့တဲ့ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမွာ အတုိက္အခံ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ က ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းက အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ လစ္လပ္ေနတဲ့ မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ ပြဲ က်င္းပေပးဖို႔ ရွိမရွိ ေမးျမန္းရာမွာ က်င္းပေပးမယ္လို႔ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအး က ေျဖဆိုခဲ့တာပါ။

ဦးတင္ေအးက ကတိေပးၿပီးေနာက္ ၇ လ အၾကာ စက္တင္ဘာလထဲမွာ မလုပ္ေတာ့ဘူး ဆိုၿပီး ထပ္ေျပာတာဟာ အမ်ားျပည္သူရဲ႕ ယုံၾကည္မႈကို ေလ်ာ့က်ေစေၾကာင္း ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းက ေျပာပါတယ္။

“ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဆိုတာ အမ်ားျပည္သူက ယုံၾကည္တဲ့သူ ျဖစ္ရမယ္၊ ကတိတည္ရမယ္၊ ကတိမတည္ဘူးဆိုရင္ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ တဦးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာ၊ အရည္အေသြးေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္၊ အမ်ားျပည္သူရဲ႕ ယုံၾကည္မႈကိုေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ သူေျပာတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြက ခိုင္လုံမႈ မရွိဘူး”လို႔ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းက ေျပာဆိုပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားပါတီေတြ စုေပါင္း ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား ညီေနာင္မ်ား ဖက္ဒေရးရွင္း (NBF) အဖြဲ႔ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးေစာသန္းျမင့္ကေတာ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ပယ္ဖ်က္လိုက္ျခင္းဟာ အခ်ဳိးက် ကုိယ္စားျပဳ(PR) စနစ္ကုိ က်င့္သုံးဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့အတြက္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

ဦးေစာသန္းျမင့္က“ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အာဏာရပါတီရဲ႕ မူ၀ါဒ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အေပၚမူတည္ပါတယ္။ ႀကံ့ခိုင္ေရးက လုပ္မယ္ လို႔ ဖိအားေပးရင္ လုပ္ကုိလုပ္ရမွာပါ၊ သူတို႔က မလိုအပ္ဘူးဆိုရင္ မလုပ္ရဘူး ဆိုတဲ့ သေဘာပဲ”လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။

ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ တႏိုင္ငံလုံးမွာ လစ္လပ္ မဲဆႏၵနယ္ အေရအတြက္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ၁၃ ေနရာ၊ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္မွာ ၆ ေနရာနဲ႔ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္မွာ ၁၆ ေနရာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ စုစုေပါင္း ၃၅ ေနရာ ရွိပါတယ္။

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာ္ပြဲေတြဟာ လူဦးေရး သန္းေခါင္စာရင္း သန္း ၆၀ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ မဲစာရင္းေပၚမွာ အေျခခံခဲ့ေပမယ့္ အခု အသစ္ထြက္လာတဲ့ လူဦးေရ ၅၁ သန္း ဆိုတာေၾကာင့္လည္း အခုထပ္လုပ္မယ့္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ အခက္အခဲေတြ ေကာ္မရွင္မွာ ရွိေနႏုိင္တယ္လို႔ တခ်ိဳ႕က ေျပာဆိုပါတယ္။

“သန္းေခါင္စာရင္းမွာ အရင္က သန္း ၆၀ လို႔ ေျပာတယ္။ အခု ၅၁ သန္း ျဖစ္သြားၿပီ။ အဲဒီေတာ့ မဲစာရင္းက သန္းေခါင္စာရင္းေပၚမွာ အေျခခံရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အခုုေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘယ္စာရင္းေပၚမွာ အေျခခံမွာလဲ။ ေပ်ာက္ေနတဲ့ ၉ သန္းက ႏိုင္ငံျခား ေရာက္ ေနတာလား။ ဒီလို စာရင္းေတြ မျပည့္စံုတဲ့အတြက္ ၾကားျဖတ္ကို ေရႊ႕တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္”လို႔ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ အတြင္း ေရးမႉး ဦးမ်ိဳးညႊန္႔က ေျပာပါတယ္။

ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ မလုပ္ေတာ့တဲ့အတြက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းကလို အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီကို လက္ရွိ အာဏာရ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီက မဲအျပတ္အသတ္နဲ႔ ႐ံႈးၿပီး အရွက္ကြဲရမယ့္ အေနအထား ကိုလည္း ေရွာင္လႊဲႏိုင္သြားၿပီလို႔ သံုးသပ္မႈေတြလည္း ရွိပါတယ္။

ထို႔အတူ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပေတာ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ႀကိဳတင္ ေဆြးေႏြး ညႇိႏႈိင္းမႈ တစုံတရာ မရွိသလို ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔လည္း အမ်ားျပည္သူရဲ႕ အသံကုိ အေလးထားမႈ အားနည္းတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက ေ၀ဖန္ၾကပါတယ္။

ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးတင္ေအးကေတာ့ “မလုပ္ျဖစ္တာကေတာ့ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ပါ။ ဒါဟာ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ တေယာက္ ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ပိုင္ခြင့္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္အရ က်ေနာ္ လုပ္တာပါ၊ ဖြဲ႔စည္းပုံမွာလည္း ဥပေဒအရ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးထားပါတယ္”လို႔ ပါတီေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုပြဲအၿပီး သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ သူ႔ကိုယ္သူ ကာကြယ္ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဇူလိုင္လ အတြင္းကလည္း ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြကုိ တင္းက်ပ္လိုက္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ ကန္႔ကြက္ေ၀ဖန္မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရပါေသးတယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ နည္းဥပေဒေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ့္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း ေတြရဲ႕ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးခြင့္ကုိ ရက္ ၆၀ အစား ရက္ ၃၀ သာေပးထားၿပီး မဲဆြယ္မယ္ဆိုရင္လည္း ႀကိဳတင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းခံဖို႔နဲ႔ အရင္ထက္ မ်ားျပားတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကုိ ထည့္သြင္းထားတဲ့ အတြက္ ကန္႔ကြက္ ေ၀ဖန္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို ေ၀ဖန္မႈေတြ ကန္႔ကြက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျခအေနမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ ရပ္တည္သြားႏုိင္ မလား၊ ဘယ္လို ဆက္လက္ ရပ္တည္သြားမွာလဲ ဆိုတာကလည္း စဥ္းစရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဧရာ၀တီ