အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဦး၀င္းျမင့္ကိုယ္တိုင္က အရက္တုမ်ား ျမန္မာျပည္အတြင္း ေရာင္းခ်ေနမႈအေပၚ စိတ္နာနာႏွင့္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားလာရသည့္ အေျခအေနျဖစ္သည္။
မန္မာႏိုင္ငံတြင္ အရက္ေသာက္သံုးသူအမ်ားစုမွာ အရက္တုမ်ား ေသာက္သံုးေနရေသာေၾကာင့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမ်ား ခံစားေနရၿပီး ေသာက္သံုးသူမ်ားအတြက္ က်န္းမာေရးအာမခံခ်က္ လံုး၀မရွိဘဲ မိမိကိုယ္တိုင္ အရက္တုေသာက္သံုးျခင္းေၾကာင့္ ဆိုးက်ဳိးခံစားေနရျခင္းကို စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦး၀င္းျမင့္က ယင္းကဲ့သို႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အရက္ေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈ တျဖည္းျဖည္း ျမင့္တက္လာေနၿပီး ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးသူမ်ားအနက္ ဒုတိယအမ်ားဆံုးျဖစ္ေၾကာင္း ကိန္းဂဏန္းမ်ားက ေဖာ္ျပေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္၀န္း ျပည္တြင္းထုတ္အရက္မ်ားျဖစ္သည့္ နာမည္ေက်ာ္တံဆိပ္မ်ားသာမက ကိုယ္တိုင္ခ်က္ ဘီအီးႏွင့္ ေတာအရက္မ်ားကို ေပါေပါေလာေလာ ေသာက္သံုးလ်က္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျပည္တြင္းခ်က္အရက္မ်ားမွာ ႏိုင္ငံျခားအရက္မ်ားကဲ့သို႔ စံခ်ိန္စံၫႊန္းသတ္မွတ္ခ်က္မရွိဘဲ လြယ္လင့္တကူ ျပဳလုပ္ေရာင္းခ်ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ေစ်းႏႈန္းႀကီးျမင့္ေသာ ႏိုင္ငံျခားအရက္မ်ားကို လူလတ္တန္းစားမ်ားကသာ ၀ယ္ယူေသာက္သံုးႏိုင္ၾကၿပီး အေျခခံလူတန္းစားတို႔မွာ ရပ္ကြက္ေက်းရြာမ်ားအတြင္းရွိ အရည္အေသြးမျပည့္မီေသာ အရက္ၾကမ္းမ်ားကိုသာ စြဲစြဲမက္မက္ ၀ယ္ယူေသာက္သံုးေနၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
ေက်းလက္ေန အေျခခံလူတန္းစားတို႔သည္ ေစ်းေပါ၍ ၀ယ္ရလြယ္ေသာ ခ်က္အရက္၊ ဘီအီးအရက္ စသည္တို႔ကို ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ေသာက္သံုးေလ့ရွိၿပီး ထိုအရက္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားသည့္ ေရာဂါမ်ားကိုလည္း ခံစားေနၾကရသည္။ အရက္တြင္ ရွိသင့္သည့္ အရည္အေသြးႏွင့္ စံခ်ိန္စံၫႊန္း မီ၊ မမီကို သတ္မွတ္စစ္ေဆးမႈမရွိသျဖင့္ မိမိေသာက္လိုက္သည့္ အရက္တြင္ ဆိုးက်ဳိးမည္မွ်ပါ၀င္ေနသည္ကိုလည္း မသိရွိၾကေပ။
နယ္အခ်ဳိ႕တြင္ အလြယ္တကူ ၀ယ္ယူႏိုင္သည့္ အရက္အဆီကို ငါးက်ပ္သား၊ တစ္ဆယ္သား စသျဖင့္ ခ်ိန္တြယ္ေရာင္းခ်မႈမ်ားရွိၿပီး ထိုအရက္ဆီကို ေရသန္႔ဘူးထဲထည့္၍ ေရျဖင့္ေရာကာ လႈပ္ေသာက္ၾကမႈက ေရာဂါဆိုးကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီး ဖိတ္ေခၚေနသကဲ့သို႔ပင္။
‘‘အဲဒီအရက္ဆီေတြက ဘယ္လိုခ်က္လုပ္ထားမွန္းမသိဘူး။ တရား၀င္ အရက္ဆိုင္ေတြမွာ အရက္ဆီနဲ႔ ေရကို အခ်ိဳးက်က် စဥ့္အိုးထဲ ဒလက္နဲ႔မျပတ္ေမႊၿပီး သတ္မွတ္ခ်ိန္တစ္ခုထားထားမွ အရက္ျဖစ္တာ။ အခုက်ေတာ့ အဆီကို ေရေရာ၊ လက္နဲ႔လႈပ္၊ ခ်က္ခ်င္းေမာ့ေသာက္ေတာ့ ၾကာလာရင္ ေရာဂါျဖစ္လာတယ္။ တို႔နယ္ၿမိဳ႕ေလးမွာ ဆယ္ႏွစ္အတြင္း အရက္ကို ျဖစ္သလိုေသာက္ၾကလို႔ ေသတဲ့လူေရာ၊ ေသမလို႔ ေစာင့္ေနရတဲ့လူေရာ အနည္းဆံုး အေယာက္ႏွစ္ရာနီးပါးရွိေနၿပီ’’ဟု သဲကုန္းၿမိဳ႕မွ စာေရးဆရာ ဦးသင္းရီက ေျပာျပသည္။
ထို႔အျပင္ စီးပြားေရးေသာင္းက်န္းသူအခ်ဳိ႕က ႏိုင္ငံျခားျဖစ္ အရက္ပုလင္းခြံမ်ားကို လိုက္လံ၀ယ္ယူၿပီး ကိုယ္တိုင္ခ်က္လုပ္ကာ မူလအရည္အေသြးမဟုတ္သည့္ အရက္မ်ားကို ထည့္သြင္း၍ ပုလင္းသစ္သဖြယ္ ေစ်းကြက္ျဖန္႔ျဖဴးမႈမ်ားလည္း ရွိေနေသာေၾကာင့္ အရက္တုအႏၲရာယ္ကလည္း ႀကီးမားလာေနသည္။
ဆင္ေျခဖံုးရပ္ကြက္မ်ားႏွင့္ ေက်းလက္ေန အရက္ေသာက္သံုးသူတို႔က ေစ်းႀကီးသည့္အရက္ကို ၀ယ္မေသာက္ႏိုင္သည့္အတြက္ ျဖစ္ကတတ္ဆန္း ျပဳလုပ္ထားေသာ အရက္ၾကမ္းမ်ားကိုသာ ႀကိတ္မွိတ္ေသာက္သံုးၾကရသည္။ အရက္ေစ်းကြက္တြင္လည္း အေျခခံလူတန္းစားတို႔ ႏွစ္သက္ေစမည့္ အမ်ဳိးသမီးပံုပါ အရက္ေၾကာ္ျငာမ်ားက လက္ညႇိဳးထိုးမလြဲ ျဖစ္လာသည္။
‘‘ေၾကာ္ျငာေတြက ၾကည့္လိုက္တာနဲ႔ အဲဒီအရက္ကို ေသာက္ခ်င္လာေအာင္ မိန္းကေလး မလံု႔တလံုပံုနဲ႔ ဆြဲေဆာင္ထားတယ္။ အရက္ေတြကလည္း ခဏခဏ အသစ္ေတြထြက္ေနတယ္။ ေစ်းလည္းေပါတယ္။ လိေမၼာ္ရနံ႔တို႔၊ နာနတ္ရနံ႔တို႔ ထည့္ထားတဲ့ အရက္ေတြလည္း ရွိတယ္။ အရက္ၾကမ္းေတြအကုန္လံုးက အႏၲရာယ္ေတြခ်ည္းပဲ။ အရက္တုေတြမ်ားတယ္’’ဟု လႈိင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္သူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
အရက္ၾကမ္း၊ အရက္တုေသာက္သံုးမႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူငယ္မ်ား ေသဆံုးမႈျမင့္တက္လာေနသည္။ အသည္းေရာဂါအျပင္ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္း၊ အာ႐ံုေၾကာထိခိုက္ျခင္း၊ ေရဖ်ဥ္းစဲြ၍ ေဖာသြပ္ေဖာေရာင္ျဖစ္ျခင္း၊ ေလျဖတ္ျခင္း၊ မ်က္စိကြယ္ျခင္း၊ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိျဖစ္ျခင္း၊ အသည္းေရာင္၊ အသည္းေျခာက္၊ အသည္းကင္ဆာျဖစ္ျခင္း၊ အစာေရႁပြန္ေသြးေၾကာေပါက္ျခင္း၊ အစာအိမ္နာျဖစ္ျခင္း၊ ပန္ကရိယေရာင္ရမ္းျခင္း၊ ခံတြင္းႏွင့္ လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာျဖစ္ျခင္း၊ ႏွလံုးအားနည္းျခင္း၊ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္း၊ ေသြးတိုးျဖစ္ျခင္း၊ အရက္ဆိပ္တက္ျခင္း၊ ေသြးအန္ျခင္းတု႔ိျဖစ္ၿပီး အသက္ပင္ဆံုး႐ႈံးရသည္အထိ ျဖစ္လာေနသည္။
ကမၻာေပၚတြင္ အရက္အလြန္အကြၽံ ေသာက္သံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ျပႆနာေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ လူေပါင္း ၃ ဒသမ ၃ သန္းခန္႔ ေသဆံုးေနရသည္။ ထိုအေရအတြက္တြင္ အသက္(၁၅)ႏွစ္မွ (၂၉)ႏွစ္ၾကား လူငယ္ေပါင္း သံုးသိန္းႏွစ္ေသာင္း ပါ၀င္ေနသည္ဟု ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီးက ထုတ္ျပန္သည္။ ထိုသို႔ အရက္ေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈမွာ HIV/AIDS ေရာဂါ၊ တီဘီေရာဂါတို႔ျဖင့္ ေသဆံုးျခင္း၊ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးျခင္းတို႔ထက္ ပိုမိုျမင့္မားေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း လူဦးေရတစ္ေထာင္တြင္ ၂၃ ဦးက အရက္စြဲေနေၾကာင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီး၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ႐ံုးခြဲက ေလ့လာေတြ႕ရွိထားသည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ကမၻာ့ကင္ဆာေရာဂါ အျဖစ္အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံဆယ္ႏိုင္ငံတြင္ နံပါတ္(၂) ေနရာ၌ရွိေနၿပီး အမ်ဳိးသားမ်ားတြင္ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမႈမ်ားျပားေနသည္။ လူငယ္မ်ား အရက္ေသာက္သံုးမႈမ်ားျပားလာၿပီး အသည္းေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း ျမင့္တက္လာျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းတြင္ အရက္တုမ်ားကလည္း ပါ၀င္သည္။ အရက္တုမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပား တရားမ၀င္ထုတ္လုပ္၊ ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်လ်က္ရွိသည္ကို အရက္တုမ်ား မၾကာခဏဖမ္းဆီးရမိေနသည့္ သတင္းမ်ားကိုၾကည့္၍ သိႏိုင္ပါသည္။ အရက္ေသစာ ေရာင္းခ်ရန္အတြက္ ယစ္မ်ဳိးလိုင္စင္ ေလွ်ာက္ထားရန္ လိုအပ္ေသာ္လည္း တရားမ၀င္ ဖြင့္လွစ္ေရာင္းခ်ေနသည့္ အရက္ပုန္းဆိုင္မ်ားကလည္း ေနရာအႏွံ႔တည္ရွိေနသည္။
အရက္ပုန္းဆိုင္မ်ား ပေပ်ာက္ရန္ႏွင့္ အရက္တုမ်ား ေပါမ်ားေနျခင္းကို ကာကြယ္တားဆီးရန္ တိုးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ ကန္ႀကီးေထာင့္မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္၀င္းက လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္သြင္းခဲ့သည္။
အရက္ပုန္းဆိုင္မ်ား ပေပ်ာက္ေရး၊ အရက္ဆိုင္အေရအတြက္ ေလွ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ တရားမ၀င္ ေရာင္း၀ယ္ျဖန္႔ျဖဴးေနျခင္းတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရဲတပ္ဖြဲ႕ႏွင့္အတူ ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး ယစ္မ်ဳိးဥပေဒကိုလည္း ျပင္ဆင္ေနပါသည္ဟု ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေက်ာ္ဇံျမင့္က လႊတ္ေတာ္သို႔ ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ယခု ၂၀၁၄-၁၅ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ အရက္ဆိုင္လိုင္စင္အေရအတြက္ ေလးေသာင္းတစ္ေထာင္ေက်ာ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္က တရား၀င္ခြင့္ျပဳထားၿပီး မည္သို႔ပင္ တားဆီးႏွိမ္နင္းေနသည္ ဆိုေစကာမူ အရက္ပုန္းဆိုင္မ်ားက ႏိုင္ငံတစ္၀န္း တိုးပြားေနဆဲျဖစ္သည္။
အရက္တုမ်ားမွာ ဓာတုေဗဒပစၥည္းမ်ားျဖင့္ ခ်က္လုပ္ျခင္းျဖစ္ၿပီး အေရာင္ႏွင့္ အနံ႔အရသာမ်ားကို ေရာစပ္ထည့္သြင္းထားသည့္အတြက္ အျခားအရက္မ်ားထက္ ပိုမို၍ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိး ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည္။
‘‘ကြၽန္ေတာ္တို႔ရပ္ကြက္ထဲက ညီအစ္ကိုႏွစ္ေယာက္ ေန႔တိုင္းဘီအီးေတြေသာက္ၿပီး ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ ေသသြားတယ္။ မႏွစ္က အစ္ကိုေသတယ္။ ဒီႏွစ္ ညီေသတယ္။ တစ္ေယာက္က ေဆး႐ံုအထိ ေရာက္ေသးတယ္။ တစ္ေယာက္ကေတာ့ လမ္းမွာတင္ေသသြားတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္စလံုးက အရက္ကို အစံုေသာက္ၾကတာပဲ။ အမ်ားဆံုးကေတာ့ ဘီအီးေပါ့။ ညီလုပ္တဲ့လူဆိုရင္ အသက္က(၂၄)ႏွစ္ပဲ ရွိေသးတယ္’’ဟု လႈိင္ၿမိဳ႕နယ္ ဓမၼာ႐ံုလမ္းအတြင္း ကြမ္းယာေရာင္းခ်သူတစ္ဦးက ေျပာျပသည္။
ဘီယာဆိုင္၊ စားေသာက္ဆိုင္ႀကီးမ်ားတြင္ ညစဥ္ ဘီယာေသာက္သံုးသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံျခားျဖစ္ အရက္ေသာက္သံုးေနသူမ်ားျဖင့္ စည္ကားေနခ်ိန္ ရပ္ကြက္တြင္း အရက္ျဖဴဆိုင္မ်ားတြင္လည္း ညေနပိုင္းမွ စတင္ကာ ညဥ့္နက္သည္အထိ လက္လုပ္လက္စား အေျခခံလူတန္းစားတို႔ျဖင့္ စည္ကားေနေလ့ရွိသည္။
အလုပ္ၾကမ္းသမားအခ်ဳိ႕သည္လည္း မနက္မွညအထိ အလုပ္လုပ္ရင္း ေခတၱနားခ်ိန္၌ အရက္ပုန္းဆိုင္အတြင္း ခပ္သုတ္သုတ္၀င္ကာ တစ္ရာဖိုး၊ ႏွစ္ရာဖိုး စသျဖင့္ ေကာက္ေမာ့ရင္း အလုပ္ျပန္လုပ္ေလ့ရွိၾကသည္။ အရက္ဆိုင္မ်ားတြင္ ေရာင္းခ်သည့္ ဘီအီးမွာ ငွက္ေပ်ာဖူးပုလင္းတစ္လံုးလွ်င္ ေလးရာက်ပ္၊ တရား၀င္ထုတ္လုပ္သည့္ ေဇအရက္မွာ တစ္ပုလင္းလွ်င္ ေျခာက္ရာက်ပ္ စသျဖင့္ ေစ်းေပါေပါ ၀ယ္ယူေသာက္သံုးႏိုင္သျဖင့္ အေျခခံလူတန္းစားတို႔ သံုးစြဲရာျဖစ္သည္။
‘‘ေက်းရြာဆယ္ရြာမွာ ေျခာက္ရြာေလာက္က အရက္အတုေတြ သံုးစြဲေနတယ္။ အရက္တုေသာက္တဲ့သူေတြဆို မ်က္ႏွာေတြေဖာေရာင္ေနတယ္။ အသက္အရြယ္နဲ႔မလိုက္ အိုမင္းေနတယ္။ အဲဒီလိုပံုစံေတြကို ေသခ်ာသိေအာင္ ျပခ်င္ပါတယ္’’ဟု စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္က ယခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလက ေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။
အရက္ေသာက္သံုးသူမ်ားကို အရက္မေသာက္သံုးေစရန္ တားျမစ္၍မရႏိုင္ပါ။ အရက္ဆိုင္မ်ားကိုလည္း ဖြင့္လွစ္ခြင့္ပိတ္ပင္ရန္ မစြမ္းသာပါ။ သို႔ျဖစ္ရာ အရက္တုမ်ား ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ အစိုးရက တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ စိစစ္ေဆာင္ရြက္ၿပီး အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားရန္ လိုအပ္ေနပါသည္။
‘‘အေျခခံလူတန္းစားက အလုပ္ၾကမ္းလုပ္ၿပီးရင္ သံုးေလးခြက္ေလာက္ေသာက္လိုက္မွ အဆင္ေျပတဲ့လူေတြရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆို မႏၲေလးရမ္ေလာက္ေတာင္ ၀ယ္မေသာက္ႏိုင္ၾကဘူး။ တစ္လံုးမွ ႏွစ္ရာ့ငါးဆယ္တန္မ်ဳိးလည္း ေသာက္ၾကတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ ေသၾကတာပဲ။ မေသာက္ဘဲလည္း မေနႏိုင္။ အရက္ေကာင္းေသာက္ႏိုင္တဲ့ ၀င္ေငြလည္းမရွိ။ အရက္ကို ေကာင္း၊ မေကာင္း ဆင္ျခင္ႏိုင္တဲ့ ပညာေပးမႈလည္းမရ။ ပညာယူႏိုင္တဲ့ အေျခခံပညာကလည္းမတတ္။ အရက္စည္းကမ္းက ဒီႏိုင္ငံမွာ ပ်က္ေနပါၿပီ’’ဟု စာေရးဆရာ ဦးသင္းရီက သံုးသပ္သည္။
အရက္တုမ်ား ေစ်းကြက္တြင္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္အတြက္ အစိုးရက ႏိုင္ငံျခားအရက္မ်ားကို တရား၀င္ တင္သြင္းခြင့္ျပဳေတာ့မည္ဟု ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦး၀င္းျမင့္က ေျပာသည္။ အရက္ပုန္းဆိုင္မ်ား ပေပ်ာက္ေရးႏွင့္ အရက္တုမ်ား ႏွိမ္နင္းေရးကိုလည္း ထိေရာက္စြာေဆာင္ရြက္ေနပါေၾကာင္း ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာသည္။
သို႔ရာတြင္ အရက္ပုန္းဆိုင္မ်ားႏွင့္အတူ အရက္တုမ်ား၊ အရည္အေသြးမမီေသာ အရက္မ်ားက တစ္ႏိုင္ငံလံုး ေဖာေဖာသီသီပ်ံ႕ႏွံ႔ေနၿပီး လူငယ္ထုၾကား အရက္ေသာက္သံုးမႈႏႈန္း ေၾကာက္မက္ဖြယ္ျမင့္တက္ေနကာ အရက္ေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈႏွင့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား ထူေျပာလာျခင္းတို႔လည္း ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ဳိးမ်ားအျဖစ္ အရွိန္အဟုန္ျမင့္လ်က္ရွိသည္။
‘‘ဘီယာျဖစ္ျဖစ္၊ ၀ိုင္ျဖစ္ျဖစ္၊ အရက္ၾကမ္းျဖစ္ျဖစ္ မ်ားမ်ားေသာက္ရင္ ဒုကၡေရာက္မွာပဲ။ အရက္တိုင္းမွာ လစ္မစ္ရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေကာင္းစားေသာက္ၿပီး နည္းနည္းေသာက္တဲ့လူထက္ ဓာတုေဗဒပစၥည္းေတြပါတဲ့ အရက္ေတြကို ေသာက္တဲ့လူက အၾကာႀကီးေသာက္တာမဟုတ္ဘဲ ေရာဂါျဖစ္တယ္။ အရက္ဆိုင္ေတြကို နင္းကန္လိုင္စင္ေတြထုတ္ေပး၊ အရက္ပုန္းေတြကလည္း ေရာင္းေနေတာ့ ဘယ္ရပ္ကြက္သြားသြား အရက္ဆိုင္ရွိေနတာပဲ။ မိသားစုဆင္းရဲၿပီး ေငြေၾကးမျပည့္စံုေတာ့ စိတ္ညစ္။ အရက္ေသာက္ျပန္ေတာ့လည္း ေကာင္းတာမေသာက္ႏိုင္။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကေန ၀ဋ္ကြၽတ္တာပဲ။ ေသရင္ေအးေရာဆိုၿပီး စြတ္ေသာက္ၾကေရာ’’ဟု အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာေဒၚခင္၀င္း၀င္းျမင့္က ဆိုသည္။
အရက္ပုန္းဆိုင္မ်ား ပေပ်ာက္ေရးကို ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္သည္ႏွင့္အတူ အေျခခံလူတန္းစားတို႔ တတ္ႏိုင္သည့္ အရက္မ်ားကို အရည္အေသြးတစ္ခုမီသည့္ အရက္မ်ား ျဖစ္လာေစရန္လည္း အစိုးရက အၿမဲမျပတ္ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆး၍ ၾကပ္မတ္ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။
အရက္တု၊ အရက္ၾကမ္းမ်ား အရည္အေသြးမမီေသာေၾကာင့္ ေသာက္သံုးသူတို႔အေနျဖင့္ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ႏွင့္ အသက္ဆံုး႐ႈံးရမႈမ်ား မျဖစ္ပြားေစရန္ အရည္အေသြးကို အဓိက စစ္ေဆးခြင့္ျပဳေပးရန္၊ အရက္လိုင္စင္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးရန္၊ စားသံုးသူႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ အရည္အေသြးျဖစ္လာေစရန္ ျမႇင့္တင္သင့္သည္မ်ားကို ျမႇင့္တင္သြားရန္ လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။
‘‘ေျပာသာေျပာေနရတယ္။ အေျခခံလူတန္းစားေတြ တတ္ႏိုင္တဲ့ ပိုက္ဆံနဲ႔ အရက္အရည္အေသြးကို ဘယ္လိုလုပ္ျမႇင့္ႏိုင္ဦးမွာလဲ’’ဟု ေဒါက္တာေဒၚခင္၀င္း၀င္းျမင့္က ေျပာပါသည္။
အစတြင္ အရက္ကို လူကႏိုင္ေသာ္လည္း ေနာက္ဆံုးတြင္ အရက္က လူကိုႏိုင္သြားေၾကာင္း အရက္သမားေလာကတြင္ ေျပာေလ့ေျပာထရွိသည့္ စကားတစ္ခြန္းရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အရက္တုမ်ား၊ အရည္အေသြးမမီသည့္ အရက္ၾကမ္းမ်ားသည္ ေသာက္သံုးသူတို႔၏ အသည္းကလီစာမ်ားကို တစ္စခ်င္း ေျခမြဆြဲျဖဳတ္၍ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ အသက္ပါႏုတ္ယူသြားတတ္သည့္ လူသတ္သမားႀကီး ျဖစ္လာေနပါၿပီ။ အဆိုပါ လူသတ္သမားႀကီးကို အျမန္ဆံုး ႏွိမ္နင္းတားဆီးရန္ အစိုးရအေနျဖင့္ ျပင္ဆင္သင့္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ။
ပံုအညႊန္း..
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖုံးရပ္ကြက္တစ္ခုရွိ ယမကာဆုိင္တြင္ မွီ၀ဲေနသူမ်ားႏွင့္ယမကာေသာက္သုံးေနသူအခ်ဳိ႕ [ဓာတ္ပုံ−ေဂ်ေမာင္ေမာင္(အမရပူရ)]