သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ဒုတိယသက္တမ္း

အႀကံေပးအခ်ဳိ႕က သမၼတဦးသိန္းစိန္အတြက္ သုေတသနအႀကံျပဳစာတမ္းတစ္ေစာင္ ေရးေပးခဲ့သည္ဟု ၾကားသိရသည္။ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို အေျခခံ၍ အဆုိပါအႀကံျပဳစာတမ္း ေရးေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု စာတမ္းကုိ ေလ့လာခြင့္ရသူမ်ားက ဆုိသည္။

စာတမ္းတြင္ အႀကံေပးအခ်ဳိ႕ေပးေသာ ေနာက္သက္တမ္းအတြက္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားပါ၀င္ေၾကာင္း ယင္းစာတမ္းကို ေလ့လာခြင့္ရသူအခ်ဳိ႕ကဆုိသည္။

၂၀၁၅ တြင္ သမၼတအျဖစ္ ဆက္လက္တာ၀န္ယူႏိုင္ရန္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို စည္း႐ုံးရန္ႏွင့္ လူငယ္မ်ားကုိ စည္း႐ုံးရန္၊ ပါတီသစ္တည္ေထာင္ရန္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္တုိ႔ျဖစ္သည္။

အဆုိပါစာတမ္းတြင္ ဦးေက်ာ္သူ(နာေရးကူညီမႈအသင္းဥကၠ႒)အေနျဖင့္ ၂၀၁၅ ၌ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ပါက အႏုိင္ရႏုိင္သည္ဟု အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အေရးပါပုံကုိ ဥပမာေပးေရးသားထားေၾကာင္းလည္း ထုိစာတမ္းကို ဖတ္႐ႈဖူးသူတစ္ဦးကဆုိသည္။

ထုိ႔အတူ ကမၻာတြင္ၾသဇာရွိေသာ ေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ ေဒသတြင္းၾသဇာရွိေသာ ေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ ျပည္တြင္းမွ ပညာရွင္အခ်ဳိ႕ကမူ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအား ဒုတိယသက္တမ္းအတြက္ အႀကံျပဳမႈမ်ားရွိသည္ဟု အဆုိပါအရာရွိႀကီးကဆုိသည္။

ထုိစာတမ္းပါ အခ်က္အလက္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ လက္ရွိသမၼတဦးသိန္းစိန္၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ပါက လက္ရွိသမၼတဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ ၂၀၁၅ ဒုတိယသမၼတသက္တမ္းအတြက္ အျပင္အဆင္မွာ စိတ္၀င္စားစရာ အလြန္ေကာင္းေနသည္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ တိတိက်က် ေျပာဆုိေျဖၾကားထားျခင္း မရွိေသးေပ။

မၾကာေသးမီက သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ဥေရာပသုံးႏုိင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီးစဥ္တြင္ NZZ သတင္းေထာက္က သမၼတဦးသိန္းစိန္ကုိ ဒုတိယသက္တမ္းအတြက္ အလားအလာ ရွိ၊ မရွိ ေမးျမန္းခဲ့သည္။

ထုိေမးခြန္းႏွင့္ပတ္သက္၍ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ‘‘႐ုိး႐ုိးသားသားေျပာရမယ္ဆုိရင္ ကြၽန္ေတာ္ အနားယူခ်င္ပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ႏုိင္ငံနဲ႔ ျပည္သူေတြအတြက္ ဘာကအေကာင္းဆုံးလဲဆုိတာ စဥ္းစားရမွာပဲ’’ဟု ဦးသိန္းစိန္ကေျပာဆုိသည္။

ထို႔အျပင္ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ံုး(KNU) ႏွင့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္တုိ႔ ေနာက္ဆံုးေတြ႕ဆံုရာတြင္ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ံုး ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ မန္းၿငိမ္းေမာင္က သမၼတအား ဒုတိယသက္တမ္း ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရန္ အႀကံျပဳရာတြင္လည္း တုိင္းျပည္ကလုိအပ္၍ ျပည္သူကေတာင္းဆုိပါက ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ပါမည္ဟု ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့သည္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ သမၼတတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ၿပီး ၂ ႏွစ္ခဲြေက်ာ္ကာလတြင္ အရပ္ဘက္အဖဲြ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုမႈမ်ားျပဳလုပ္လာခဲ့ၿပီး လူငယ္ေရးရာမ်ားလည္း ေဆာင္ရြက္လာခဲ့သည္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္လည္း ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပုိင္းမွစ၍ အရပ္ဘက္အဖဲြ႕အစည္း ၁၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုမႈျပဳလုပ္လာခဲ့သည္။ အဆုိပါေတြ႕ဆံုပဲြတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတက မိမိတို႔အစိုးရအဖဲြ႕အေနျဖင့္လည္း လူထုအဖဲြ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပုိမုိပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္အတြက္ ယခုကဲ့သုိ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲကို က်င္းပရျခင္းျဖစ္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

‘‘အရပ္ဘက္အဖဲြ႕အစည္းေတြထဲက လူထုနဲ႔ တစ္သားတည္းျဖစ္တဲ့ အသင္းေတြက ႏုိင္ငံေရးမွာ အေရးပါတယ္။ ဥပမာ ဆြမ္းေလာင္းအသင္းလိုမ်ိဳးေတာင္ ေလွ်ာ့တြက္လုိ႔မရဘူး’’ဟု အရပ္ဘက္အဖဲြ႕အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးတြင္ အေရးပါပံုကုိ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ဦးျမင့္ဦးက သံုးသပ္သည္။

ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအေနျဖင့္လည္း လူငယ္ထုႏွင့္ပတ္သက္၍ ယခုေနာက္ပုိင္း သိသိသာသာ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ရိွလာသည္။ ကင္းေထာက္လူငယ္ ျပန္လည္ဖဲြ႕စည္းျခင္းႏွင့္ လူငယ္စင္တာတည္ေထာင္ျခင္းတုိ႔ အပါအ၀င္ ျဖစ္သည္။ လက္ရိွျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အသက္(၄၀)မွ အသက္(၁၈)ႏွစ္ၾကား လူဦးေရမွာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးမဲေပးႏုိင္ခြင့္ရိွသူ ထက္၀က္ေက်ာ္ရိွသည္။

ထုိသူမ်ားမွာ နည္းပညာကြၽမ္းက်င္မႈႏွင့္ လုပ္ႏုိင္ကုိင္ႏိုင္ရွိမႈတုိ႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၅ တြင္ အေရးပါေသာ အခန္းက႑တြင္ ရိွေနသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ NGO အမ်ားစုမွာ လူငယ္မ်ားအား ႏုိင္ငံေရးသင္တန္းေပးသည့္ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ သင္တန္းမ်ား မ်ားျပားလာေၾကာင္း ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီမွ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္ ကိုခုိင္ေက်ာ္မုိးက သံုးသပ္သည္။

‘‘Local NGO ေတြ အမ်ားႀကီး ေပၚလာတယ္။ အသက္(၄၀)ေအာက္ လူငယ္ေတြကုိ ႏုိင္ငံေရးသင္တန္းေပးတဲ့ သင္တန္းေတြ လုပ္တာမ်ားလာတယ္။ က်န္းမာေရးက႑တုိ႔၊ လယ္ယာက႑တုိ႔လုပ္တဲ့ NGO က ေတာ္ေတာ္နည္းပါတယ္’’ဟုလည္း ၎ကေျပာသည္။

သမၼတ၏ ၂ ႏွစ္ခြဲျပည့္မိန္႔ခြန္းတြင္ သူက်န္ရွိေသာ သက္တမ္းကာလအတြင္း အဓိကလုပ္ေဆာင္မည့္လုပ္ငန္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ လူငယ္က႑တို႔ကုိ အဓိကလုပ္ေဆာင္မည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

‘‘ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက သမၼတကုိင္ထားတဲ့ ဖဲပဲ။ ဂ်ိဳကာဖဲ’’ဟု ေမာ္လၿမိဳင္အေျခစုိက္ လူမႈေရးႏွင့္ႏုိင္ငံေရးသင္တန္းမ်ား ေပးေနေသာ NEI ေက်ာင္းဥကၠ႒ ကိုေက်ာ္စံဝင္းကဆုိသည္။

လက္ရွိ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕အေနျဖင့္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္အား ဒုတိယသက္တမ္း ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေစလိုသူမ်ားရွိသည္။

တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားအား သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္သာ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးလုိသည့္ သေဘာထားမ်ိဳး တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ထံတြင္ ေတြ႕ရသည္။

‘‘တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕က ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ပဲ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကို ဆက္လုပ္ခ်င္တဲ့ သေဘာရွိတယ္။ ဘာျဖစ္လ႔ိုလဲဆုိေတာ့ တပ္အေပၚ ၾသဇာေညာင္းလုိ႔’’ဟု ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသူ တပ္မေတာ္အရာရွိေဟာင္း ကုိရဲမုိးက သံုးသပ္သည္။

လက္ရွိ တပ္မေတာ္အရာရွိမ်ားအေနျဖင့္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္အား သေဘာက်သူမ်ားၿပီး တပ္မေတာ္၏ ေထာက္ခံမႈရရွိထားသူလည္း ျဖစ္သည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္လက သြားေရာက္ခဲ့သည့္ ဥေရာပခရီးစဥ္တြင္ တပ္မေတာ္ကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

သမၼတ၏ ျပည္ပခရီးစဥ္တြင္ ေျဖၾကားခ်က္အေျပာမွာ ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ ျပည္သူအခ်ိဳ႕အတြက္ ရယ္ေမာစရာဟာသတစ္ခုျဖစ္ခဲ့သလို အခ်ိဳ႕အတြက္လည္း ေဒါသျဖစ္စရာ ျဖစ္ခဲ့သည္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕မွ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူအခ်ိဳ႕က ေဝဖန္ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။

လက္ရွိ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရွိ တပ္မေတာ္သား ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ ဒုတိယသမၼတတစ္ဦး ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပုိင္ခြင့္ရွိသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ ၂၀၁၅ တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္လိမ့္မည္မဟုတ္ဘဲ တပ္မေတာ္၏ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ပါဝင္လႈပ္ရွားႏုိင္ေျခမ်ားသည္ဟုလည္း ေလ့လာသူအခ်ိဳ႕ကဆုိသည္။

လက္ရွိ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီ၏ ဥကၠ႒ရာထူးကို သူရဦးေရႊမန္းက တာဝန္ယူထားၿပီး သူ႔အေနျဖင့္လည္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတအျဖစ္ တာဝန္ယူလုိေၾကာင္း တရားဝင္ေျပာထားသည့္အတြက္ ဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ ပါတီမွဝင္ေရာက္အေရြးခံရန္မွာ မလြယ္ကူသည့္အေနအထားျဖစ္သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ သမၼတ၏ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ဆက္လက္ သမၼတလုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ အေရးႀကီးသည္မွာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ မ်ားစြာမူတည္သည္။ ထုိ႔အျပင္ သူ႔သက္တမ္းအတြင္း တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးႏုိင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွသာ အေျခအေနေကာင္းမည့္ အေနအထားျဖစ္သည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ သက္တမ္းကာလ ၁၈ လသာ က်န္ေတာ့သည့္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရမည့္အခ်ိန္ေရာက္ေနၿပီျဖစ္သည္

7 Day