ေမွးမိန္ေနတဲ့ အတိုက္အခံေတြရဲ႕ အသံ

စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ ဒီမိုကေရစီရရွိေရးနဲ႔ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ အတိုက္ အခံႏိုင္ငံေရး အင္အား စု ေတြအားလံုးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေခါင္းေဆာင္အရာထားလို႔ တညီ တၫြတ္တည္း တသံတည္း စုေပါင္း အင္အား နဲ႔ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ၿပီး အသံေတြ က်ယ္ေလာင္ေပမယ့္ စစ္အစိုးရ ကေန အသြင္ေျပာင္းလိုက္တဲ့ အရပ္သား အမည္ခံ အစိုးရသစ္ လက္ထက္ မွာေတာ့ အတိုက္ အခံေတြရဲ႕ အသံေတြက အရင္ေလာက္ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ မၾကားရ တဲ့အျပင္ တကြဲတျပားနဲ႔ တျဖည္းျဖည္း ေမွးမွိန္လာေနပါၿပီ။

တိတ္ဆိတ္မႈအစ

ဒီမိုကေရစီ ဆိုတဲ့ အသံတသံ တည္းေအာက္မွာ ညီၫြတ္စြာရပ္တည္ေနခဲ့ၾကတဲ့ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံ ေရး အင္အား စုေတြ အားလံုးက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္မွာေတာ့ ညီၫြတ္မႈ မရွိေတာ့ဘဲ အသံတိတ္လာၿပီး အစိုးရကို ေစာင့္ ၾကည့္ ေဝဖန္ တိုက္တြန္းမႈေတြ သိပ္မလုပ္ ေတာ့တဲ့အတြက္ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရးမွာ အတိုက္အခံေတြရဲ႕ ရပ္တည္မႈ ဘယ္လို လဲဆိုၿပီး ေမးခြန္း ထုတ္ရမယ့္ အေျခအေနအထိကို ဆိုက္ေရာက္လာပါတယ္။

အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD က ၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆာင္ရြက္မယ္ ဆိုတဲ့ ကတိျပဳမႈေတြနဲ႔ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ဝင္ေရာက္သြား ခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္လာခ်ိန္မွာ လႊတ္ေတာ္ထဲ ဝင္ေရာက္သြားခဲ့တဲ့ NLD အေနနဲ႔ သူကတိျပဳထား တဲ့ မူဝါဒပိုင္းဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြျဖစ္တဲ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး၊ ၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ တခုမွ ထိေရာက္ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တာမ်ိဳး မရွိ ေသး ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ျပည္သူလူထုၾကားမွာျဖစ္ ေပၚေနတဲ့ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈ အပါ အဝင္ လူထု ေန႔စဥ္ေတြ႕ ႀကံဳ ေနရတဲ့ အဆင္မေျပမႈ၊ အခက္အခဲေတြနဲ႔ အမႈအခင္း ေတြမွာလည္း NLD က ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ကူညီတာမ်ိဳး မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။

လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း NLD က တင္သြင္းတဲ့ လူထုအက်ိဳးျပဳႏိုင္တဲ့ ဥပေဒဆိုတာမ်ိဳး မရွိသလို ပံုႏွိပ္ျခင္းႏွင့္ ထုတ္ေဝျခင္း ဥပေဒ ၊ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒ စတဲ့ အစိုးရစိတ္ႀကိဳက္ ေရးဆြဲထားတဲ့ ဥပေဒေတြကို ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ဥပေဒ ေတြ ျဖစ္လာေအာင္ NLD က ေဝဖန္ေထာက္ျပတာမ်ိဳး မလုပ္ခဲ့ဘဲ ေန႔စဥ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကစလို႔ NLD အမတ္ အမ်ားစုဟာ ေရငံုႏႈတ္ပိတ္လႊတ္ေတာ္ တက္ရင္း အခ်ိန္ကုန္ေနၾကပါတယ္။

လႊတ္ေတာ္ထဲ ဝင္သြားခ်ိန္ကစလို႔ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD ပါတီက အသံတိတ္လာၿပီး လူထုနဲ႔ကင္းကြာ လာပါ တယ္။ ဥပမာ တႏိုင္ငံလံုးက စိတ္ဝင္တစား ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံ လိပ္ ကြ်န္း လူသတ္မႈ၊ ဗကသ ေက်ာင္းသူ မျဖဴႏွင္းေထြး အဖမ္းခံေနရတဲ့ကိစၥ၊ မိေက်ာင္းကန္ ေျမယာသိမ္း ဆည္းမႈ၊ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡလိုမ်ိဳး ကိစၥ ေတြမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဘာမွထုတ္ ျပန္ေျပာဆိုတာမ်ိဳး မလုပ္သလို NLD ပါတီကလည္း တစံုတရာ ေၾကညာ ခ်က္ ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုတာမ်ိဳး မရွိဘဲ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD ပါတီက အသံတိတ္ေနသလို ဒုတိယ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုလို႔ဆိုႏိုင္မယ့္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႕အစည္းကလည္း ရည္မွန္း ခ်က္ေပ်ာက္ၿပီး အသံတိတ္ေနပါတယ္။

“အတိုက္အခံ ပံုစံဆိုတာ တိတ္ဆိတ္ေနတာ ထက္ ေျပာသင့္ေျပာထိုက္တာ၊ ရွင္းလင္းသင့္ ရွင္းလင္းထိုက္တာေတြကို ေျပာဆို ရွင္းလင္းသင့္တယ္။ အတိုက္အခံေတြက အဲဒီအပိုင္းမွာ အားနည္းတယ္။ ၿပီးေတာ့ အတိုက္အခံ အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းမႈတည္ ေဆာက္မႈပိုင္းေတြမွာလည္း ပိုၿပီး စနစ္က်သင့္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အဲဒီလို မလုပ္ႏိုင္တာဟာ အားနည္း ခ်က္ပဲ၊ အဲဒီအားနည္းခ်က္ေတြကို မျပင္ႏိုင္ရင္ ေရရွည္မွာ လူထုေထာက္ခံမႈ ေလ်ာ့က်လာႏိုင္တယ္”လို႔ ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူ ေဒါက္တာ ရန္မ်ိဳးသိမ္းက ေျပာပါတယ္။

အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး

NLD နဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေတြ အသံ တိတ္ေနခ်ိန္မွာ အာဏာရပါတီမွာရွိတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဟာင္းေတြ ၊ လက္ရွိ တပ္မေတာ္ မွာရွိတဲ့ အရာရွိႀကီး ေတြဟာ ႏိုင္ငံေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး ထိုးထိုး ေဖာက္ ေဖာက္ လုပ္လာေန ၾကပါတယ္။

တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးေဆြးေႏြးရာမွာ သမၼတ႐ံုးဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာရဲ႕ အခန္း က႑က ေရွ႕တန္းေရာက္လာပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ ေၾကြး ေၾကာ္ခဲ့တဲ့ NLD နဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေတြကေတာ့ MPC က ဖိတ္ၾကားတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ တခ်ိဳ႕ကို တက္ေရာက္႐ံု ကလြဲလို႔ ဒီထက္ပို ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥမွာ NLD ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈက အေတာ္အားနည္းေနၿပီး NLD မွာ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စီမံခ်က္၊ ႏိုင္ငံေရး စီမံခ်က္မ်ိဳး သီးသန္႔ရွိေနတာမေတြ႕ရပါဘူး။ အလား တူ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းအေနနဲ႔လည္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးေန႔မွာ ခ်ီတက္ပြဲလုပ္တာ၊ ေဖ်ာ္ေျဖပြဲလုပ္တာ ေလာက္ပဲ လုပ္ႏိုင္ ပါတယ္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ၈၈၈၈ (ရွစ္ေလးလံုး) ဒီမိုကေရစီ ေငြရတုအေရးေတာ္ပံု အခမ္းအနားမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အျဖစ္ တန္းတူညီမွ်တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ ျဖစ္ထြန္းေရး၊ ၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး(သို႔မဟုတ္) အေျခခံဥပေဒအသစ္ ျပန္လည္ေရးဆြဲေရး၊ အမ်ိဳးသား ညီလာခံတရပ္ ေပၚထြန္းလာေရး အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေရး လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြက ေရေပၚမွာ အ႐ုပ္ေရးသလို ျဖစ္ေနဆဲပါပဲ။

၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႕ အစည္းကိုယ္တိုင္ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ အသြင္မေျပာင္းဘဲ သာမန္ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းပံုစံနဲ႔ ဆက္လက္ရပ္တည္ေနတာမို႔ ေငြရတု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို႔ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။

“၈၈ အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ တျခားအဖြဲ႕အစည္းေတြ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈ အပိုင္းေတြမွာလည္း အေတာ္ေလး ကို အားနည္း တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အဲလိုအေၾကာင္း ေတြေၾကာင့္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ဟာ ထင္သေလာက္ ခရီးမေပါက္ တာ” လို႔ ေဒါက္တာ ရန္မ်ိဳးသိမ္းက ေျပာပါတယ္။

ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး

စစ္အစိုးရ စိတ္ႀကိဳက္ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕ စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ NLD နဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႕ အစည္းပူးေပါင္းၿပီး ေဟာေျပာပြဲေတြကို တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ လက္မွတ္ ေကာက္ယူ ခဲ့ရာမွာ လက္မွတ္ ၅ သန္းနီးပါး ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလက္မွတ္ေတြကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုေပးပို႔ ခဲ့ၿပီး ျပည္သူ႔လက္မွတ္ေတြကို လ်စ္လ်ဴမ႐ႈဘဲ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ဖို႔ လႊတ္ေတာ္ကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီနဲ႔ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ႀကီးစိုးေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ မွာပုဒ္မ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရး၊ သမၼတအရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ျပင္ဆင္ဖို႔ အလားအလာက လက္ရွိအခ်ိန္မွာ အေတာ္ကိုနည္းပါးေနပါၿပီ။

NLD နဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္အဖြဲ႕အေနနဲ႔ လႊတ္ ေတာ္ဘက္က ပုဒ္မ ၄၃၆ မျပင္ဆင္ဘူးဆိုရင္ အနာဂတ္မွာ ဘာဆက္လုပ္မလဲ ဆိုတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ ခ်မွတ္ထားတာမ်ိဳးမရွိသလို လက္မွတ္ ၅ သန္းေက်ာ္ တင္ၿပီးခ်ိန္ကတည္းက ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ ဆင္ေရးအတြက္ တစံုတရာ ထပ္မံေတာင္းဆိုတာမ်ိဳး ေတြ မလုပ္ေတာ့ပါဘူး။ ”ပြဲၿပီးမီးေသ”ဆိုတဲ့ ပံုစံနဲ႔ ၂ ဖက္စလံုးက ၿငိမ္သက္သြားခဲ့ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္ လိႈင္၊ သူရဦးေရႊမန္းတို႔နဲ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားေပမယ့္ အဲဒီေတာင္းဆိုခ်က္က သိသာထင္ရွားတဲ့ တံု႔ျပန္ခ်က္ တစံုတရာ မရေသးပါဘူး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ ၄ ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးမရရင္ ဘာမွဆက္မလုပ္ဘူး ဆိုတဲ့ပံုစံ ေပါက္ေနပါတယ္။

တိုင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ ေရး အတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္း မွာ တိုင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ကို စည္း႐ံုးတာမ်ိဳးေတြ လုပ္သင့္ တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။

“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ကာခ်ဳပ္ မင္းေအာင္လိႈင္နဲ႔ ဦးေရႊမန္းတို႔နဲ႔ ေတြ႕ဆံု ေတာင္းဆိုရင္ပဲ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး လက္ေတြ႕ ျဖစ္လာမယ့္ပံုစံမ်ိဳး ေျပာေနတယ္။ က်န္တဲ့ လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက အေရးမပါတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးပဲ။ သူတကယ္လုပ္ရမွာက ၄ ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႕ဆံုေရးထက္ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္ တဦး ခ်င္းစီနဲ႔ စကားေျပာဖို႔။ ေနာက္ဆံုး တိုင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ မဟာမိတ္ဖြဲ႕တာမ်ိဳး ေတြ လုပ္ရမွာ” လို႔ တိုင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္တဦးက သံုးသပ္ပါတယ္။

၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အတြက္ NLD နဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္အဖြဲ႕မွာ တိက်တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာဆိုတာမ်ိဳး မရွိဘဲ စိတ္ကူးေပါက္ရာ ထလုပ္သလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ေအာင္ျမင္ဖို႔ မလြယ္လွ ဘူး လို႔ ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအဝိုင္းက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။

တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး

တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ကိစၥမွာလည္း ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ေကာ္မတီက အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ႏိုင္တဲ့ အေနအ ထားသာရွိၿပီး အစိုးရပိုင္းနဲ႔ တရားေရးမ႑ိဳင္ရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ေပ်ာက္ဆံုးေနပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ေကာ္မတီက တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈစင္တာ ၂ ခုကို မႏၱေလးၿမိဳ႕နဲ႔ လား႐ိႈးၿမိဳ႕မွာ ႏိုဝင္ဘာလအတြင္း ဖြင့္လွစ္သြားဖို႔ရွိပါတယ္။

မူလက တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး စင္တာေတြ ဖြင့္လွစ္ရာမွာ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုး၊ ျပည္ထဲ ေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ႏိုင္ငံျခား ေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ အမ်ိဳးသား စီမံကိန္းနဲ႔ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ဝန္ႀကီးဌာနက ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕ဝင္ေတြ ေစလႊတ္ ေပးမယ္လို႔ အစိုးရက ေျပာဆိုခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ အဲဒီေျပာဆိုခ်က္ကို ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းသြားပါတယ္။ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရး စင္တာေတြ ဥပေဒသင္တန္းေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြကို ဥပေဒပိုင္းဆိုင္ရာ သိသင့္သမွ် သင္ တန္းေပး သြားဖို႔ ရွိတယ္ လို႔ သိရပါတယ္။

တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရး စင္တာေတြက တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရးအတြက္ အေထာက္အကူျပဳေပမယ့္ ယိုယြင္းေနတဲ့ တရား ေရး မ႑ိဳင္ကို ျပန္လည္တည့္ မတ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပေဒပညာရွင္ အသိုင္း အဝိုင္းကေတာ့ NLD အေနနဲ႔ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရး လို႔သာ ဟစ္ေၾကြးေနေပမယ့္ တကယ္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ရည္မွန္းခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ ေနရာ မွာ ထင္သာ ျမင္သာတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြ မရဘူးလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအတြက္ နည္းလမ္း ၂ သြယ္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္ၿပီး ပထမနည္းလမ္းအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီမဆန္တဲ့ ဥပေဒ ကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔၊ လူထုအခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္တဲ့ ဥပေဒေတြ ျပ႒ာန္းဖို႔ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ဥပေဒ ပညာရွင္ေတြ ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒုတိယနည္းလမ္း ကေတာ့ တရား႐ံုးေတြနဲ႔ တရားသူႀကီးေတြရဲ႕ လာဘ္ စားမႈေတြ၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈေတြ၊ ဥပေဒေၾကာင္း အရမတရားခံေနရတဲ့ အမႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ သံုးသပ္တာ၊ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ တာမ်ိဳးေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ဥပေဒပညာရွင္ေတြ က ဆိုၾကပါတယ္။

”ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ဥပေဒ စိုးမိုးေရးေကာ္မတီက ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ဘူး။ ေကာ္မတီက အစီရင္ခံစာကို လႊတ္ေတာ္က အစိုးရအဖြဲ႕ကို တင္ေပမယ့္ အစိုးရက အေရးမလုပ္ဘူး။ ရဲအင္အား မလံုေလာက္တာေတြ တရားသူႀကီး မလံုေလာက္တာ ေတြစတဲ့ မခိုင္လံုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြေပးတယ္။ ျပည္သူပါဝင္ဖို႔ လိုတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာလာ တယ္။ ဒါေတြက အေၾကာင္းျပခ်က္သက္သက္ေတြပဲ။ ဟိုဘက္အစိုးရရဲ႕ အေမြဆိုးေၾကာင့္ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္က ထူကို မထူႏိုင္ေသးဘူး”လို႔ တရားလႊတ္ ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္ဆန္းေအာင္က သံုးသပ္ပါတယ္။

အလားတူပဲ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႕အဖြဲ႕အစည္း အေနနဲ႔လည္းတရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး လိုအပ္တယ္လို႔ မၾကာခဏ ေျပာဆိုေန ေပမယ့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး တစံုတရာ ကူညီေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳး မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါဘူး။

လတ္တေလာ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ ပုဒ္မ ၁၈ နဲ႔ ေထာင္ခ်ခံေနရတဲ့ အမႈေတြ၊ ပိုင္နက္က်ဴးလြန္မႈနဲ႔ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံေနရတဲ့ လယ္ယာ ေျမသိမ္းဆည္းခံ လယ္သမားေတြရဲ႕ အမႈေတြ၊ မျဖဴႏွင္းေထြးလို ေက်ာင္းသူတဦးကို ျပန္ေပးဆြဲမႈနဲ႔ ဖမ္းဆီး တရားစြဲ ဆိုေနတဲ့ အမႈေတြ၊ မီဒီယာသမားေတြကို ပုဒ္မအမ်ိဳး မ်ိဳးတပ္ ဖမ္းဆီးအေရးယူေနတဲ့ တရားနည္းလမ္း မက်တဲ့ အမႈေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ NLD နဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ရဲ႕ ေဝဖန္ေထာက္ျပသံေတြ ေပ်ာက္ဆံုးေနပါတယ္။

အစိုးရက တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ တည့္မတ္ေပး ဖို႔ စိတ္မဝင္စားသလို အတိုက္အခံအင္အားစုေတြ ဘက္လည္း တရား ဥပေဒ စိုးမိုးဖို႔ အေျပာသာရွိၿပီး လက္ေတြ႕မပါတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာမပါတဲ့ ေဆာင္ရြက္မႈ ေတြေၾကာင့္ မွန္ကန္ ေျဖာင့္မတ္တဲ့ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္ေပၚထြန္းလာဖို႔ အလွမ္းေဝးေနဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။

တိတ္ဆိတ္မႈ၏ ရလဒ္

ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ NLD နဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕ေတြက ျပည္သူေတြရဲ႕ ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ေထာက္ခံမႈ ရရွိခဲ့ ေပမယ့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္မွာေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ တိတ္ဆိတ္မႈေတြေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ယံုၾကည္ ေထာက္ခံမႈ က်ဆင္းေနတာ အေသအခ်ာပါပဲ။ တိုင္းရင္းသားေတြ ၾကားမွာလည္း ဘယ္ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုကို ယံုၾကည္ ရမလဲ ဆိုၿပီး ေမးခြန္းထုတ္မႈေတြ ရွိလာေနပါတယ္။

ျပည္သူတခ်ိဳ႕ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရး နဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီကလည္း လူထုအက်ိဳးျပဳမႈေတြ လုပ္ေဆာင္မေပးႏိုင္သလို NLD နဲ႔ အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြကလည္း လူထုအသံကို နားမေထာင္ ဘူးလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္သူ လူထု ရဲ႕ စားဝတ္ေနေရးနဲ႔ တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္တဲ့ အဆင္မေျပမႈ ျပႆနာေတြကို ေထာက္ျပတဲ့ အတိုက္အခံ အင္အားစု ေတြရဲ႕အသံ ေပ်ာက္ဆံုး လာတာက ျပည္သူလူထုကို ပိုၿပီးေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့ေစတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးသမားတခ်ိဳ႕က သံုးသပ္ ပါတယ္။

အတိုက္အခံေတြရဲ႕ တိတ္ဆိတ္သြားတဲ့ အသံ ေတြေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ မယံုၾကည္မႈ ရလဒ္ ေတြ ထြက္ေပၚလာႏိုင္တယ္ဆို ၿပီးလည္း သံုးသပ္ေျပာဆိုၾကပါတယ္။

ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီက တာဝန္ရွိသူတဦးျဖစ္ တဲ့ ဦးဦးလွေစာက “အလုပ္လုပ္ေပမယ့္ အက်ိဳးသက္ ေရာက္ မႈ မျမင္ရ ဘူးဆိုရင္ မထိေရာက္လို႔ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေနပါတယ္ ေျပာေပမယ့္ လုပ္ေဆာင္ ခ်က္ေတြရဲ႕ အသီးအပြင့္ကို ျပည္သူ ေတြ တိုက္႐ိုက္ မခံစားရဘူးဆိုရင္ မေအာင္ျမင္လို႔ပဲ ။ လုပ္တယ္လို႔ ဘယ္ေလာက္ပဲေျပာေျပာ ျပည္သူက ဘယ္ယံုေတာ့ မလဲ”လို႔ သံုးသပ္ေျပာဆိုပါတယ္။