ဘဏ္အေၾကာင္း တစ္ေစ့တစ္ေစာင္း

ဘဏ္အေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း ေျပာၾကဆိုၾက ေရးၾကတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ မၾကာေသးမီက ပုဂၢလိကမွာေရာ အစိုးရဘက္မွာပါ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ပုဂၢဳိလ္တစ္ဦးက သူေတြ႕ႀကံဳ ၾကားသိခဲ့ရတာေလးေတြကုိ ေျပာျပရင္း လက္ရွိဘဏ္လုပ္ငန္းရဲ႕ ေငြေၾကးက႑ကုိ မွတ္ခ်က္ေပးတာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ 

ေျမမလတ္ၿမိဳ႕ကေလး တစ္ၿမိဳ႕ကၿမိဳ႕ခံပုဂၢဳိလ္ တစ္ေယာက္ဟာ သူတို႔ၿမိဳ႕မွာ ပုဂၢလိကဘဏ္ေတြ မ်ားလာတဲ့ အတြက္ သူတို႔ၿမိဳ႕မွာ အဲဒီေလာက္ဘဏ္ေတြ လိုအပ္ရဲ႕လားလို႔ စဥ္းစားမိတဲ့ အေၾကာင္းကုိ တစ္ဆင့္ျပန္လည္ ေျပာျပထားပါတယ္။ သူေျပာတာနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ဒီလိုပဲ အညာၿမိဳ႕ႀကီး တစ္ၿမိဳ႕လို႔ ေျပာရမယ့္ ပခုကၠဴၿမိဳ႕က လူတစ္ေယာက္ကို သူတို႔ၿမိဳ႕မွာ ဘာေတြေပါသလဲလို႔ ေမးေတာ့ ဘဏ္ေတြ ေပါတယ္လုိ႔ ျပန္ေျပာတာကုိ ၾကားဖူးခဲ့တာကုိ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္ဗ်ာ။

ဘဏ္ေတြ (ပုဂၢလိကဘဏ္ေတြ) ဟာ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြက္ ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္ေတြမွာ ခလုတ္တိုက္လုမတတ္ ေပါမ်ားလွတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ တစ္ဘဏ္နဲ႔ တစ္ဘဏ္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ရွိတဲ့အခါလည္း ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ေဒးဒရဲ၊ က်ိဳက္လတ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ကၽြန္း၊ ဓႏုျဖဴ၊ ပန္းတေနာ္၊ ေညာင္တုန္း၊ သန္လ်င္၊ သံုးခြ၊ ခရမ္း၊ ကဝ၊ ဒိုက္ဦး၊ ေဝါ စတဲ့ ျမန္မာျပည္ ေအာက္ပုိင္းၿမိဳ႕ေတြ၊ အထက္ျမန္မာျပည္က ၿမိဳ႕နယ္ေလးေတြ၊ ျပည္နယ္ေတြက ၿမိဳ႕ေတြမွာေတာ့ ပုဂၢလိကဘဏ္ေတြ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဘဏ္ေလာကမွာ လူသိထင္ရွားတဲ့ ပုဂၢလိကဘဏ္မွ အရာရွိႀကီး တစ္ဦးရဲ႕ အဆိုအရ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ား အလယ္မွာ ဘဏ္လုပ္ငန္းဝန္ေဆာင္မႈ ေပးႏုိင္မႈ အနည္းဆံုးျဖစ္ေနတဲ့ အေၾကာင္း၊ အခု အလြန္တိုးတက္ေနတဲ့ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံထက္ေတာင္ နိမ့္က်ေနတဲ့ အေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူတစ္သိန္းမွာ ဘဏ္ ၁ ဘဏ္သာ ရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ ကိန္းဂဏန္းေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ေျပာျပတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

အမွန္တကယ္ေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ ဘဏ္ခဲြေပါင္း ၃၀၀ ခန္႔၊ ပုဂၢလိကဘဏ္ခဲြေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္၊ စုစုေပါင္းဘဏ္ခဲြေပါင္း ၆၀၀ ေက်ာ္ကုိ ျမန္မာျပည္ လူဦးေရ သန္း ၆၀ နဲ႔စားၿပီး လူတစ္သိန္းမွာ တစ္ဘဏ္သာ ရွိေသးတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ ဗီယက္နမ္ထက္ နည္းေနေသးတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ ေယဘုယ်က်လြန္းတဲ့ ေကာက္ခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အခုအခါမွာေတာ့ သက္ဆုိင္ရာၿမိဳ႕ခံေတြရဲ႕ အသံေတြကုိ ၾကားလာၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ပုဂၢလိကဘဏ္ေတြ မရွိတဲ့ ၿမိဳ႕ကေလးေတြဆီကေတာ့ ေတာင္းဆိုသံေတြေတာ့ မၾကားရေသးပါဘူး။ ဘဏ္ဆိုတာဟာလည္း အျမတ္အစြန္းအတြက္ အလုပ္လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ အတုိင္း အက်ိဳးအျမတ္၊ အျမတ္အစြန္း ေသခ်ာမယ့္ ေနရာေတြမွာ ေနရာယူတတ္ၾကပါတယ္။ (Bank is a profit making institution)

ျမန္မာႏုိင္ငံက ဘဏ္ေတြကုိ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ ဘဏ္ဦးေရနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ေျပာတာဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ရွိေနတဲ့ ကားစီးေရဟာ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ ကားစီးေရႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ နည္းေနေသးတယ္၊ ကားစီးေရ ၃ သိန္းေက်ာ္ေလာက္ လိုေနေသးတယ္။ မွတ္ခ်က္ျပဳၿပီး ကားသြင္းခြင့္ေတြ ဗံုးေပါလေအာ ခြင့္ျပဳခဲ့တဲ့ အခါမွာ သံုးခဲ့တဲ့ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္နဲ႔ တူေနပါတယ္။ ထူးျခားတာကေတာ့ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စံျပဳႏႈိင္းယွဥ္စရာ ႏုိင္ငံျဖစ္လာေနတာကုိလည္း ေတြ႕ေနရပါတယ္။ မိုတယ္လုပ္ငန္း၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းေတြမွာပါ ေျခလွမ္းျပင္ေနပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ေတြ လာေနၿပီလို႔ ေျပာရမယ္ ထင္ရဲ႕။ ေနာက္တစ္ခ်က္ ေဆြးေႏြးမွတ္ခ်က္ျပဳတဲ့ ကိစၥက ဘဏ္ေတြမွာ ေငြကုိ ဆန္အိတ္ထမ္းသလို ထမ္းၿပီးသယ္ယူလာ၊ သယ္ပုိ႔ေပးနဲ႔ ေငြေပးေငြယူ ျပဳလုပ္ေနၾကရတဲ့ ကိစၥပါပဲ။ ဘဏ္မွာ ေငြသယ္ဖို႔ တာဝန္ေပးထားတဲ့ တာဝန္က်ဝန္ထမ္းေတြက ဘဏ္ရဲ႕ ေဖာက္သည္ေတြ ကားနဲ႔တင္ယူလာတဲ့ ေငြေတြကို သယ္ယူေပး၊ ေငြထုတ္ယူတဲ့ သူေတြရဲ႕ ကားေတြေပၚ တင္ပုိ႔ေပးနဲ႔ ေဖာက္သည္ေတြ စိတ္ေက်နပ္မႈ ဝန္ေဆာင္မႈအျပည့္ ေပးၾကပါတယ္ခင္ဗ်။ ေကာ္ဖီလည္း တိုက္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့အႏွစ္ ၂၀ ခန္႔ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္က မေလးရွားႏုိင္ငံ ကြာလာလမ္ပူက ဘဏ္ေလးတစ္ခုမွာ ေငြထုတ္ေငြသြင္းကုိ စိတ္ဝင္စားလို႔ ေစာင့္ၾကည့္ဖူးပါတယ္။ ခ်က္လက္မွတ္ေလးေတြ စာရြက္ေလးေတြကုိင္ၿပီး ေငြသြင္းေကာင္တာေရွ႕မွာ ရပ္၊ အလုပ္လုပ္ ျပန္ထြက္သြား၊ ေငြစကၠဴ နည္းနည္းပါးပါး ေကာင္တာေပၚတင္၊ ေငြသြင္းျပန္ထြက္သြားနဲ႔ လုပ္ေနၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

အခုလက္ရွိ စင္ကာပူက ပင္နင္ဆူလာ ပလာဇာနားက ယူအိုဘီ၊ အုိစီဘီစီ ဘဏ္ေတြမွာလည္း တန္းစီၿပီး ခ်က္လက္မွတ္ေလးေတြ ေကာင္တာမွာ ေပးသြင္းလုိက္၊ ေငြသားကုိ လက္တစ္ဖက္ကုိင္ၿပီး ေငြထုတ္ယူလိုက္နဲ႔ အခ်ိန္တိုအတြင္း လုပ္ငန္းၿပီးသြားၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေငြစကၠဴကုိ ေငြခြန္အိတ္ႀကီးေတြနဲ႔ ထည့္ၿပီး သယ္ယူေနၾကရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကုိ ဘဏ္မွာ လုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ အထက္ပါပုဂၢဳိလ္က အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကုိ ေထာက္ျပေဆြးေႏြးပါတယ္။

ပထမအခ်က္က ေငြစကၠဴေတြ မ်ားျပားေနခ်ိန္မွာ တန္ဖိုးျမင့္ ေငြစကၠဴေတြ မရွိလို႔ဆိုတဲ့ အခ်က္နဲ႔ ခ်က္လက္မွတ္ကုိ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသံုးျပဳၾကေလ့ မရွိတဲ့ ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြကို ၫႊန္ျပေျပာဆို ေဆြးေႏြးပါတယ္။ ဒီအခ်က္ႏွစ္ခ်က္ထဲက ခ်က္လက္မွတ္ေတြကုိ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသံုးမျပဳၾကလို႔ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ေစာေစာကတည္းက လက္ခံထားၾကပါတယ္။ ခ်က္လက္မွတ္ေတြကုိ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသံုးျပဳေရးကုိ လႈံ႕ေဆာ္ ေျပာဆိုၾကတဲ့သူေတြ၊ ေရးသားၾကတဲ့သူ ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ရွိေနဆဲ၊ ႀကိဳးပမ္းေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခက္အခဲက ခ်က္လက္မွတ္ ထုတ္ေပးသူမ်ား အေပၚ ခ်က္လက္မွတ္ လက္ခံသူမ်ားရဲ႕ ယံုၾကည္မႈပါပဲ။ တန္ဖိုးျမင့္ ေငြစကၠဴေတြ မရွိမႈဆိုတာကလည္း တန္ဖိုးျမင့္ ေငြစကၠဴေတြ ထြက္လာရင္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ အဆမတန္ ျမင့္တက္လာမလား ဆိုတဲ့ စိတ္ေသာကက အဓိကက်ေနပါတယ္။ ေငြေၾကးေဘာဂေဗဒ (ေဘာဂေဗဒ) သေဘာတရားတစ္ခုလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ပညာရွင္မ်ားနဲ႔ ေငြစကၠဴကုိ ဖန္တီးထုတ္လုပ္သူမ်ားရဲ႕ အေရးအရာပင္ ျဖစ္ပါေၾကာင္းလို႔ ေတြးဆရပါတယ္။

ၾကည္ခင္