ေဆးဝါးအႏၱရာယ္

အေရျပား ေရာင္ရမ္းသည့္ ေဆးမ်ားဓာတုပစၥည္း မွန္သမွ် အေရျပားနဲ႔ ထိေတြ႕တဲ့အခါ အဖုအပိန္႔ ထြက္ျခင္း၊ ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ ယားယံျခင္းေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဆပ္ျပာ၊ ပိုးသတ္ေဆးေတြ ကလည္း အေရျပားေရာင္ရမ္း ႏိုင္တယ္။ ဘာစီက်ဴရိတ္ေဆး၊ ဆာလ္ဖာေဆး၊

ဗ်ဴ႐ိုပစင္ေဆး၊ အထ႐ိုပင္းေဆးေတြဟာ အေရျပားမွာ ဝက္ၿခံ၊ ျပည္ဖုမ်ားသဖြယ္ အဖုအပိန္႔ထၿပီး ေရာင္ရမ္းေစတယ္၊ အိုင္အိုဒင္းႏွင့္ ဘ႐ိုမိုက္ေဆးမ်ား ပါဝင္တယ္။ သမင္နီ၊ သမင္ျဖဴအကြက္မ်ား ထေစတယ္။ အခ်ဳိ႕ေသာ ေဆးမ်ားက အေရျပားမွာ ဝက္ၿခံ၊ ျပည္ဖုမ်ားႏွင့္ အဖုအပိန္႔မ်ား ေရာင္ရမ္းေစတယ္။ သိုင္း႐ြိဳက္ လည္ပင္းႀကီး ေရာဂါျဖစ္ရင္ ကုသတဲ့ လူေဂါအိုင္အိုဒင္းနဲ႔ ေကာ္တီဆံုးေဆးေတြဟာ ျပည္ဖုတည္ေစတယ္။

အသည္း ထိခိုက္ေစေသာ ေဆးမ်ားအခ်ဳိ႕ေဆးေတြဟာ သက္ဆိုင္ရာေရာဂါ အတြက္ေကာင္း ေပမယ့္ အျခားေရာဂါေတြအတြက္ ေရရွည္ထိိခိုက္ေစတယ္။ ဥပမာ- ပါရာစီတေမာလ္ အကိုက္ခဲ ေပ်ာက္ေဆးက အသည္းပ်က္စီးၿပီး အသည္းေရာဂါ ရေစတယ္။ တီဘီေဆး အမ်ားစုဟာ တီဘီေရာဂါ ကုသႏိုင္ေသာ္လည္း အသည္းမွာ အဆိပ္ျဖစ္ေစတယ္။ အက္စပရင္ပါတဲ့ ေဆးေတြက တစ္ေန႔ ၂ ဂရမ္ထက္ ပိုေသာက္ရင္ အဆိပ္ျဖစ္တယ္။ ေဆးပမာဏ အနည္းငယ္ျဖင့္ အသည္းထိခိုက္ေစတဲ့ ေဆးေတြမွာ အိုင္ဆိုနစ္၊ ပိုင္ရာဇိနမိုက္၊ မီသိုင္းဒိုပါ၊ ပိုတက္စီယမ္ ပါမင္းဂနိတ္၊ ပီေအအက္စ္ ေဆးေတြဟာ အသည္းကို ထိခိုက္ေစတယ္။ ေဆးစားၿပီးၾကာမွ အသည္းေရာဂါ ျဖစ္ေစေသာ ေဆးမ်ားတြင္ စီပီဇက္ (CPZ) စိတ္ၿငိမ္ေဆးမ်ား၊ ေတာ္ဗ်ဴတမိုက္ ပဋိသေႏၶ တားေဆးတို႔ ပါဝင္တယ္။ လူကို အဆိပ္ျဖစ္ေစေသာ ေဆးမ်ားေသြး အားနည္းေစေသာ ပဋိဇီဝေဆးမ်ားမွာ ကလိုရမ္ဖီနီေကာ၊ ဆာဖို႔နမိုက္၊ စထရပ္တိုမိုင္စင္၊ အဆစ္ေရာင္ ေပ်ာက္ေဆးမ်ား၊ ဖီႏိုင္းဗ်ဴကာဇုန္း၊ အမိုင္ႏိုဖိုင္လင္း၊ ေအာက္စီဇင့္ဗ်ဴကာဇုန္း ေဆးမ်ား၊ ဝက္႐ူးျပန္ ေပ်ာက္ေဆးမ်ား၊ ဆီးခ်ဳိေပ်ာက္ ေဆးမ်ား၊ ကပ္ပါးေကာင္ သတ္ေဆးမ်ားျဖစ္သည့္ အာဆင္နစ္၊ သိုင္း႐ြိဳက္လည္ပင္း အက်ိတ္ေဆးမွ ပိုတက္စီယမ္ ပါမင္းဂနိတ္၊ ကာဘယ္မဇင္၊ ဘိုင္အိုယူရဆဲလ္ တို႔ျဖစ္ၿပီး ေသြးျဖဴဥ နည္းေစေသာ ေဆးမ်ားမွာ အမိုင္ႏိုပါလင္း၊ ကီြနင္း၊ ကီြနင္ဒင္း၊ ဖီႏိုင္းဗ်ဴကာဇုန္း၊ ဆီးရႊင္ေဆး၊ ကလိုရမ္ဖီနီေကာ ေဆးတုိ႔ပါဝင္တယ္။ သေႏၶသား ထိခိုက္ေစေသာ ေဆးမ်ားတာလီ ဒိုမိုက္ အိပ္ေဆးမ်ားဟာ မိခင္ကို ထိခိုက္မႈမေပးဘဲ သေႏၶသားကို မသန္မစြမ္းျဖစ္ေစတယ္။ အခ်ဳိ႕ေသာ ေဆးမ်ားက ကေလးခႏၶာ ကိုယ္မခ်ဳိ႕ ယြင္းေစေသာ္လည္း ဒုကၡအမ်ဳိးမ်ဳိး ေပးတတ္တယ္။ ေမာ္ဖိန္းေဆးက ကေလးေမြးလာရင္ တက္ျခင္း၊ ေျခလက္တုန္ျခင္း၊ အက္စပရင္ (ေသြးထြက္ျခင္း)၊ ရက္ဆပင္ေဆးက အိပ္ငိုက္ျခင္း၊ ႏွာရည္ယိုျခင္းတို႔ ျဖစ္ေစတယ္။

အင္ပ်ဥ္ထျခင္း၊ ေသြးလန္႔ျခင္းျဖစ္ေစေသာ ေဆးမ်ားတြင္ ပင္နဆလင္ေဆး မတည့္ေသာ သူမ်ား ထိုးမိပါက အင္ပ်ဥ္ထျခင္း၊ ေသြးလန္႔ျခင္းျဖစ္ေစတယ္။ ဘားပလက္ႏွင့္ ဆာလ္ဖာ မတည့္သူေတြမွာလည္း ေတြ႕ရတယ္။

ျမ၀တီ